Bideoak

Aurreko post batean, anorexiari buruzko bideo bat ikusteko aukera izan zenuten, oraingo honetan, 17 urterekin anorexia pairatu zuen neskaren lekukotasuna entzun daiteke. Neska Anahi deitzen da, aktorea eta abeslaria da eta gaur egun telebistan "Rebelde" deitutako telenovelan egiten du lan. Lekukotasuna entzuteaz gain, neska honen eboluzioa argazkietan ikus dezazuen jarriko dituet.

ARGAZKIAK

Rebelde


Bideoaren jarraipena: Jarraipen honetan entzun dezakegu nola Anahis-ek kontatzen duen, hain txarto egon zela non bihotza 8 segundo gelditu baizitzation.

Nola lagundu daiteke elikadura nahasmenak dituen pertsona bati?

Hasteko esan beharra dago, lagundu nahi duen senidea, laguna... pazientzia handia izan behar duela. Horrelako arazoetara heltzeko izugarrizko eragina izan du komunikabideetik (Aurkitu dudan web orrialde interesgarria), jakien industriatatik... urte askotan. Mesu hauek era negatibo batean izaten dute eragina elikadura nahasmenak dituen pertsonarengan, beraz, pentsamendu hauek desagertzeko bide luze bat egin behar dute, oso zaila baita urtez urte eraikitako pentsamenduak, ohiturak... desagertaraztea.

OTORDUAK ELKARREKIN EGIN

Normalean, arazoak dituzten pertsonentzat jatorduak egunero egin beharreko gauza desatsegina da. Errudunak sentitzen dira jaten dutenean, beraz, komenigarria litzateke haiek konfiantza duten pertsonekin jatea, ekintza hau atseginagoa izan dadin.

ELKARRIZKETA POSITIBOAK

Otorduetan, janariari buruz, kaloriei buruz, jaki koipetsuei buruz... hitz egin beharrean, elkarrizketa neutroak sortzen sahiatu behar dugu. Hots, gauza dibertigarriak, gustuko duten musika taldeei buruz, praktikatzen duten kirolari buruz...

FAMILIA EDOTA LAGUNEKIN BAZKARI BAT PRESTATZEAN...

Elkarrekin topaketa horri buruz hitz egin, bion artean adostu nortzuk joango diren, zeintzuk osagaiak erosiko dituzten, zein janari motak prestatuko dituzten, zein ordunak geldituko diren...

Elikadura nahasmenak: Elkarrizketa

Jarraian, Euskadi Irratian Felix Zubiari, Donostia ospitalean lanean ari den medikuari, osasun - buruko gaitzei buruz egindako elkarrizketa entzun dezakezue. Besteak beste, anorexia, bulimia, hauen guztien ezaugarriak...

Oso elkarrizketa interesgarria iruditzen zait, jorratzen ari naizen gaiaren inguruan datuak eta informazioa ematen baitu.

KiRoLa

Elikadura ohitura txarrak eta kirola ez praktikatzea dira azken 15 urteetan eman diren obesitatearen igoeraren arrazoirik nagusienak umeengan. Gero eta ugariagoa den arazo hau saiesteko, komenigarria da umeak kontzientziatzea kirolaren garrantziaz. Gomendioen artean, gurasoek haurrekin kirola praktikatzea dugu.

Haur eta gazte askok pentzatsen dute kirola egitea denobora galtzea eta egin behar ez den esfortzua dela, horregatik nahiago dute ordenadorea erabiltzea, telebista ikustea edota bideo jolasekin jolastea, beraz, ez dute energiarik ekoizten ekintza pasiboak baitira. Horrezkero, obesitatea agertzen da. Beraz, oso garrantzitsua da umeak motibatzea eta kirola egitera animatzea. Eman ahal diegun aukeren artean; futbola, eskupilota, saskibaloia, igeriketa, atletismoa, eskupilota... aurki dezakegu.

Gurasoentzako aholkua

Haurrak animatzen ez direla ikusiz gero, beraiekin kirola egitea proposatu. Agian ez da beharrezkoa izango futbolera, saskibaloira... jolastea, nahikoa izango da eskolara oinez joatea; etxera eskaileretatik igo, igogailua hartu beharrean; erosketak egitera elkarrekin joan eta haurrak gehiegi pisatzen ez duen poltsaren bat eramatea...

Hala ere, haurrek parkean beraien adinako beste umeekin jolasten, askoz hobeto pasatuko dute eta bidenabar, kirola egingo dute. Beraz, gurasoen motibazioa eta ahalegina parkera joateko oso beharrezkoa da. Haurrak astean zehar arratsaldero 30 minutu lagunekin parkean futbol partida jolasten badu, nahikoa izango da osasuntsu mantentzeko eta gainera, dibertsioarekin erlazionatuko du, hasiko da kirolaren lehenengo kontzeptuak bereganatzen, gero eta ganoratsuago sentitu arte. Modu berean, haurrak eroso sentintzen den aktibitatea edo ekintza aukeratu beharko du, horrela ondo sentitzen dela, ondo pasatzen duela eta merezi duela konturatzeko.

Kirolaren abantailak

1. Errazago lortuko dute pisu berean egoten.


2. Estresa hobeto kontrolatuko dute.


3. Elastikotasuna eta bizkortasuna irabaziko dute.


4. Koordinazioa hobetuko dute.


5. Talde baten partaide izaten ikasiko dute. Besteekiko elkarreragina.


6. Hezurrak eta giharrak gogortzea lortuko dute.


7. Obesitatearekin erlazionaturik dauden gaixotasunak saihestuko dituzte. Hots, diabetesa, bihotzeko gaitzak...


8. Hobeto egingo dute lo.


9. Eskolan errendimendua hobea izango da, aditasuna ere bai.


10. Orokorrean hobeto sentituko da, ez soilik fisikoki, psikologikoki ere, autoestima gehiago edukiko dute.

Ortorexia

Nekez entzuten den beste gaixotasun bat ortorexia dugu. Elikadura nahasmen arazoen barruan kokatzen denez, eritasun honetan murgilduko gara hurrengo lerroetan apur bat ezagutzeko.

Esan bezala, oinarri psikologikoko eta elikadurarekin erlazionatutako beste gaixotasun bat da ortorexia: janari-elikagai osasuntsuekiko obsesio patologikoa. Steve Bratman Estatu Batuetako medikuak erabili zuen lehenengo aldiz ortorexia hitza 1996an, hain zuzen ere, berak sufritzen zuen nahastea diagnostikatzeko.
Osasuntsu jan nahi izatea, berez, bidezkoa eta oso egokia da. Baina ideia hori obsesio bihurtzen denean, edozein gehiegikeria edo murrizketa bezain kaltegarria izan daiteke.
Nahaste hau sufritzen duen pertsonak jan, jaten du, baina dieta oso modu zorrotzean kontrolatzen du, eta jatearen plazera ukatu egiten dio bere buruari. Kilokalorien eta elikagaien kantitatea aztertzen ditu, baita janarien kalitatea eta prestatzeko modua ere. Normalean, baztertu egiten ditu haragia, koipeak, zenbait esneki, ontziratutako janariak, azukrea, irina, aurrez eginiko janariak, freskagarriak, kafeina eta edozein substantzia artifizial. Janari biologikoak, produktu dietetikoak, integralak eta koiperik gabeak izaten dira nagusi bere dietan, eta gehiena gordinik edo egosita jaten du. Janarien jatorria zein den jakin behar du, eta ez du inongo gehigarririk izan behar, bestela baztertu egiten du.

Ortorexia duenak ezin du jan kontrolatzen ez duena, eta, ondorioz, ez da gai bizitza sozial normalak sortzen dituen konpromiso edo ospakizunetan parte hartzeko. Hori dela eta, bizitza sozial eta familiarra asko murrizten du. Oso pertsona zorrotza da, obsesiboa eta bere buruarekiko estua eta gogorra.
Elikadurarekiko erradikalismo horrek osasun-arazo larriak ekar dakizkioke, gainera. Izan ere, askotan, kontrol eta zorroztasun horretan, ez dira gutxieneko kaloria- eta bitamina-beharrak asetzen. Gehienak oso argal egoten dira.

Ondorioak

1. Anemia
2. Desnutrizioa
3. Osteoporozia
4. Depresioa
5. Isolamendu soziala
6. Argaltasuna
7. ...

Oso nahaste berria denez, tratamendua ez dago erabat definitua. Baina, beste elikadura-nahasteetan bezala, terapia nagusiena psikologikoa da, eta, horrekin batera, nutrizio-heziketa. Munduko Osasun Erakundeak dioenez, elikadura osasuntsua pertsona baten osasun osoa (fisikoa, psikologikoa eta soziala) bermatzen duena da. Elikadura dela eta horietako faktore bat kaltetzen bada, orduan elikadura ez da osasuntsua.
Beraz, gogoan izan, arlo guztietan bezala, elikaduran ere oso garrantzitsua dela oreka, bai nutrizionala, baina baita arlo sozial eta psikologikoan eragin dezakeena ere. Garrohitura hori alde batera utzi eta sagardotegira edo beste edozein jatetxetara antzitsua da egunero ahal den osasuntsuen elikatzea, eta elikadurari duen garrantzia ematea; baina ez ahaztu tarteka komeni dela joateko plana egitea.

Oharra: informazio asko internetetik aterta dago. Oso gauza interesgarriak aurkitu baititut

Bigorexia

Hain ezaguna ez den, baina elikadura nahasmenei loturik dagoen beste gaixotasun bat bigorexia dugu.

Bigorexia deituriko gaixotasuna edo patologia 1993an diagnostikatu zuen lehenengo aldiz Estatu Batuetako Harrison G. Pope psikiatrak Harvardeko Medikuntza Fakultatean. Eritasun hau pairatzen duen pertsonak normalean, gorputzeko giharrak gutxi garatuta dituztela uste dute, edota gorputzaren itxura fisikoa hobetu behar dutela.

Beraz, gero eta gihartsuago egoteko eta horri eutsi ahal izateko, hainbat bide erabiltzen ditu. Lehenengoa eta garrantzitsuena da gimnasioan ordu ugari ematen dituela egunero, ia bere bigarren etxea bilakatu arte. Kirola egitea obsesioa bihurtzen da. Zoritzarrez, kasu horretan kirolaren helburua ez da izaten osasuntsuago egotea, baizik eta gero eta gihar gehiago izatea. Egun batean gimnasiora joan gabe geratuz gero, antsietatea izaten du, horrek gihar-bolumena galtzea eragingo diola pentsatzen duelako. Beraz, arazo psikologikoa dela egiaztatu dezakegu.
Elikadurari dagokionez, bigorexia duenak izugarri handitzen du dietako proteina kantitatea, eta koipeak gutxitu, helburua gero eta gorputz gihartsuago eta indartsuagoa lortzea delarik.
Eritasun hau pairatzen dutek beraz, ez dute dieta orekatu bat jarraitzen, esteroideak eta anabolizanteak hartzen ditu gihar masaren ekoizpena handitzeko, eta horiek oso ondorio kaltegarriak dituzte: bihotz- eta zirkulazio-gaixotasunak izateko arriskua handitzen dute, gibeleko arazoak eragiten dituzte, barrabilen tamaina txikitzen dute, erekzio-arazoak sortu, eta prostatako minbizia izateko arriskua handitu.
Neurri horiek guztiak hartu eta jendearen begietara gihar gehiegi izan arren, bigorexia duena ez da horretaz ohartzen, eta inoiz ez du bere burua nahiko gihartsu ikusten. Anorexikoek eta bulimikoek beraien gorputza argalegi ikusten ez duten legez. Argi dago, beraz, beste elikadura-nahaste batzuetan bezala, gorputzaren irudiarekin erlazionatutako arazoa dela. Eragileetako bat gizarteak modu batera edo bestera inposatzen dituen gorputz-irudien patroiak dira.
Gizonezkoetan emakumezkoetan baino ugariagoa da gaixotasun hau, eta batez ere kulturismoa egiten dutenen artean zabaldu da, nahiz eta horrek ez duen esan nahi kirol hori egiten duten guztiak gaixo daudenik. Ikerketek diotenez, gimnasiora maiz joaten diren pertsonen % 10ek izaten ditu bigorexia-arazoak. Espainian 700.000 kasu daude, gutxi gorabehera.

Bigorexia duen pertsonaren ezaugarri psikologikoak beste elikadura-nahasteak dituztenen ezaugarrien oso antzekoak dira: autoestimu txikia, izaera itxia, heldutasun falta, gizartean integratzeko arazoak, antsietatea, depresioa... Gainera, bizitza nolabaiteko erritual bilakatzen du: egunean zehar zer jan eta zer ariketa egin antolatzen du, oso maiz pisatzen da, etengabe begiratzen dio ispiluari zenbat gihar irabazi edo galdu duen egiaztatzeko...
Bigorexiak, ondorio psikologikoez gainera, ondorio fisiko eta estetiko ugari ere baditu: lehen aipatu ditugun anabolizanteen ondorioak, gorputzaren eta buruaren arteko proportziorik eza; pisu gehiegi izateagatiko hezur eta artikulazioetako arazoak; arintasun falta, gihar eta tendoi laburragoak...
Gainera, dieta izugarri desorekatzen denez, gibelak eta giltzurrunak izugarrizko lana egin behar izaten dute proteinen hondakinak kanporatu ahal izateko, eta arazoak eta kalteak izaten dituzte bi organo horietan.
Tratamendu nagusiena psikologikoa da. Pertsona horren autoestimua handitu behar da, eta bere gorputza den bezalakoa onartzen eta maitatzen irakatsi. Bestetik, eta tratamendu psikologikoarekin batera, oso beharrezkoa da elikaduraren arloko heziketa, dieta orekatua zein den jakin eta hori egin ahal izateko oinarriak ezartzeko.

Ohara: Post honetan agertzen den informazioaren gune batzuk internetetik aterata daude.

Bulimia

Elikadura arazoari buruz hitz egiterakoan bururatzen zaigun gaixotasunetariko bat bulimia da. Bulimia emakumezkoari eranzten diogun gaixotasun da, anorexia legez emakumezkoen %90-95a delako pairatzen duena.

Bulimiaren jatorrian, bizitzako hainbat egoerak bultzaturiko antsietate - depresio egoera bat egoten da normalean. Bulimia duten pertsonek antza normal - normal jaten dute, batzutan gehiegi ere jaten dutelarik. Beraz, jatearen desioak kontrolatzeko gaitasun eza dute, ondoren, errudun sentitzen dira eta jarraian, oka egiten dute hobeto sentitzeko. Askotan, laxante eta diuretiko gehiegi hartzen dituzte eta jan-neurri murritz etenak eginez saiatzen dira beraien jokaera desegokia konpontzen. Gaixotasun hau pairatzen duten pertonek ez dute hainbeste argaltzen, horregatik, anorexia baino zailagoa da antzematen.

Hala eta guztiz ere, izugarrizko desorekak sorrarazten ditu gorputzean:

1. Hilekoaren anormaltasunak.


2. Tentsio - aldaketak, beraz, bihotz - erritmo aldaketak.


3. Hestegorria, diafragma eta urdaila zula daitezke (oka hainbeste alditan egiteagatik)


4. Idorreria edota beherakoa.


5. Aho arazoak: hortzak gaixotzea, hortzen kolorea kaltetzea...


6. Larruazala lehortzea, deshidratazioa.


7. Ahulezi muskularrak.


8. Odolean, sodio, potasio eta kloro falta.

Honen guztiaren ondorioz, gaixoa gero eta okerrago sentitzen da, ahulago, indarrik gabe...

Anorexiaren ondorioak eta sintomak

Anorexia duten pertsonak, normalean, kontrolik gabeko dieta batekin hasten dira argaltzen. Hainbat janari alde batera uzten hasten dira. Hots, beraientzat gozoegiak edota gehien gizentzen duten janariak. Era horretan, gero eta gutxiago jaten hasten dira gehiegi argaldu arte. Momentu horretan, egoera horren kontrola galdu dute eta oso argala egon arren, beraien gorputza lodi ikusten jarraitzen dute. Ispilua beraien etsaia bihurtzen da.

Hau guztiaren ostean, ondorioak ikusten hasten ditugu. Begi bistakoa den ondorio argia argaltasuna da, baina horrekin batera beste batzuk ere agertzen hasten dira:

1. Hilekoaren falta emakumeetan.


2. Tentsi baxua eta horen ondorioz, bihotzaren erritmoa jaiztea.
   
3. Tripako mina eta idorreria.


4. Ilea erortzen da.


5. Azala lehortzen da.


6. Atzazalak erraztasunez apurtzen dira.


7. Beharrezkoa den nutrizio eza defentsa mailen jaitsiera dakar eta beraz, errazago gaixotzen dira.


8. Autoestimu baxua eta depresioa.